Bình chữa cháy được xem là thiết bị đơn giản nhất mà bạn có thể trang bị để có thể ngăn chặn đám chát bùng phát một cách nhanh nhất nếu hệ thống báo cháy, báo đến cho bạn. Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại bình chữa cháy để bạn có thể trang bị cho mình. Hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu về phân loại cũng như cách sử dụng của những loại này.

Bình chữa cháy là gì? – Phân loại và cách sử dụng

Bình chữa cháy là gì

Theo wiki media bình chữa cháy là một thiết bị phòng cháy chữa cháy được sử dụng để dập tắt hoặc kiểm soát các đám cháy nhỏ, thường là trong tình huống khẩn cấp. Nó không thể sử dụng để dập tắt một đám cháy đã ngoài tầm kiểm soát, chẳng hạn đám cháy có lửa ngọn đã cao đến trần nhà, đám cháy có thể gây nguy hiểm cho người sử dụng (ví dụ như không có lối thoát hiểm, khói, nguy cơ phát nổ,..). Thông thường, một bình chữa cháy là một bình cầm tay hình trụ tròn có van áp suất, bên trong có chứa những chất có thể dập tắt được lửa.

Phân loại bình chữa cháy

a) Loại 1: Bình có áp suất nén trực tiếp với chất chữa cháy là nước, nước có phụ gia hoặc bọt;

b) Loại 2: Bình có áp suất nén trực tiếp với chất chữa cháy là bột;

c) Loại 3: Bình dùng chai khí đẩy với chất chữa cháy là nước, nước có phụ gia;

d) Loại 4: Bình dùng chai khí đẩy với chất chữa cháy là bột;

e) Loại 5: Bình chữa cháy các-bon dioxide.

Phân biệt bình chữa cháy

Hiện tại thường sử dụng 2 loại bình:

Bình Bột và bình CO2.

Phân biệt 2 loại bình này:

Bình Bột có đường kính thân bình to, Có đồng hồ áp suất trên cổ bình.

Bình khí có đường khính thân bình nhỏ, không có đồng hồ áp suất trên cổ bình.

Bình bột loại xách tay

1. Cấu tạo nguyên lý làm việc :

Cấu tạo bình chữa cháy bằng bột, loại xách tay khí đẩy chung

Bình dập (chữa) cháy bằng bột gồm hai loại:

Loại có bình khí đẩy riêng, bình khí đẩy có thể đặt ở trong (bình MF – Trung Quốc) hoặc ngoài bình bột (bình OPX – Nga).

Loại không có bình khí đẩy riêng mà nạp khí trực tiếp vào bình bột (bình MFZ – Trung Quốc).

Bình chữa dập (cháy) dạng bột khô của Trung Quốc ký hiệu MFZ (BC) hay MFZL (ABC) là loại bình dập cháy có tính cơ động cao, dùng khí nitơ N2 nạp ở trong bình đẩy bột ra ngoài.

Các bình được làm bằng thép chịu áp lực. Bình khí đẩy được nối với bình bột bằng một ống xifong. Khí đẩy thường là Nitơ, Cacbonic, Cacbon hiđrô halogen…Cụm van gắn liền nắp đậy,có thể tháo ra nạp lại bột, khí sau khi sử dụng. Van khoá có thể là van bóp hay van vặn, van khoá được kẹp chì . Đồng hồ áp lực khí đẩy có thể có (bình MFZ – Trung Quốc) hoặc không có (bình MF – Trung Quốc). Loa phun bằng kim loại hoặc nhựa, cao su; kích cỡ tuỳ thuộc từng loại bình. ống xifong ngoài có thể cứng hay mềm, chiều dài tuỳ thuộc loại bình. Bình sơn màu đỏ trên có nhãn ghi đặc điểm, cách sử dụng.

2. Đặc điểm khác

Bột chữa cháy silicom hóa (bột BC hoặc ABC) và khí được đóng kín trong bình nên khó bị ẩm, đóng cục, thời gian bảo quản dài và an toàn.

Nhiệt độ bảo quản từ -10độ C đến 55độ C.

Khi phun áp lực giảm xuống tương đối ổn định, thời gian chữa cháy có hiệu quả tương đối dài.

Bột chữa cháy không độc, vô hại với người, gia súc và môi trường.

3.Các thông số kỹ thuật.

Bảng thông số kỹ thuật của bình chữa cháy

4. Phạm vi sử dụng

Sử dụng an tòan, tin cậy, thao tác đơn giản, dễ kiểm tra, hiệu quả chữa cháy cao.

Với loại bình bột loại ABC dùng để dập hầu hết các loại đám cháy chất rắn, lỏng, khí.

Với loại bình bột BC cũng có thể dập hầu hết các loại đám cháy chất lỏng, khí, tuy nhiên đối với đám cháy chất rắn hiệu quả không cao.

Dập đám cháy thiết bị điện có điện lưu tới 380V.

Không nên bố trí dùng bình bột để dập các đám cháy thiết bị có độ chính xác cao hoặc vi mạch điện tử.

Bình phù hợp trong các trường hợp đám cháy dầu mỏ và các chế phẩm sản phẩm dầu mỏ.

Bảo quản, kiểm tra.

Để nơi dễ thấy, dễ lấy thuận tiện cho việc chữa cháy.

Đặt ở nơi khô ráo, thoáng gió, tránh những nơi có ánh nắng và bức xạ nhiệt mạnh, nhiệt độ cao nhất là 50 độ C.

Nếu để ngoài nhà phải có mái che.

Khi di chuyển cần nhẹ nhàng. Tránh tiếp xúc trực tiếp với nhiệt độ cao, thiết bị rung động.

Phải thường xuyên kiểm tra bình theo quy định của nhà sản xuất hoặc ít nhất 01 tháng/lần. Nếu kim chỉ dưới vạch xanh thì phải nạp lại .

Bình chữa cháy sau khi đã mở van, nhất thiết phải nạp đầy lại, trước khi nạp tháo các linh kiện bịt kín, loai bỏ, làm sạch các phần đã bị nhiễm bột.

Nếu còn áp suất, trước khi tháo phải giảm áp suất bằng cách bóp van từ từ cho khí thoát dần ra, kim áp kế chỉ về trị số O. Khi mở nghe tiếng “xì xì”, phải lập tức ngừng và kiểm tra lại.

Trước mỗi lần nạp khí mới và sau 5 năm sử dụng, vỏ bình phải được kiểm tra thủy lực, sau khi đạt cường độ yêu cầu mới được phép sử dụng, tối thiểu là 30 MPa.

Kiểm tra khí đẩy thông qua áp kế hoặc cân rồi so sánh với khối lợng ban đầu.

Kiểm tra khối lượng bột bằng cách cân so sánh.

Kiểm tra vòi, loa phun

6. Sử dụng

6.1. Đối với loại xách tay:

Chuyển bình tới gẩn địa điểm cháy.

Lắc xóc vài lần nếu là bình bột loại khí đẩy chung với bột (MFZ).

Giật chốt hãm kẹp chì.

Đứng đầu hướng gió hướng loa phun vào gốc lửa.

Giữ bình ở khoảng cách 4 – 1,5 m tuỳ loại bình.

Bóp van để bột chữa cháy phun ra.

Khi khí yếu thì tiến lại gần và đa loa phun qua lại để dập tắt hoàn toàn đám cháy.

6.2. Đối với bình xe đẩy

Đẩy xe đến chỗ có hỏa hoạn, kéo vòi rulo dẫn bột ra, hướng lăng phun bột vào gốc lửa.

Giật chốt an toàn (kẹp chì), kéo van chính trên miệng bình vuông góc với mặt đất.

Cầm chặt lăng phun chọn thuận chiều gió và bóp cò, bột sẽ được phun ra.

7. Chú ý

Đọc hướng dẫn, nắm kỹ tính năng tác dụng của từng loại bình để bố trí dập các đám cháy cho phù hợp.

Khi phun phải đứng ở đầu hướng gió (cháy ngoài); đứng gần cửa ra vào (cháy trong).

Khi phun phải tắt hẳn mới ngừng phun.

Khi dập các đám cháy chất lỏng phải phun bao phủ lên bề mặt cháy, tránh phun xục trực tiếp xuống chất lỏng đề phòng chúng bắn ra ngoài, cháy to hơn.

Khi phun tuỳ thuộc vào từng đám cháy và lượng khí đẩy còn lại trong bình mà chọn vị trí, khoảng cách đứng phun cho phù hợp.

Bình chữa cháy đã qua sử dụng cần để riêng tránh nhầm lẫn.

Khi phun giữ bình ở tư thế thẳng đứng.

Hướng dẫn sử dụng bình khí C02

1. Cấu tạo, nguyên lý làm việc

Cấu tạo của bình chữa cháy bằng khí cacbonic

Thân bình làm bằng thép đúc, hình trụ đứng thường được sơn màu đỏ.

Cụm van làm bằng hợp kim đồng có cấu tạo kiểu van vặn 1 chiều (bình của Nga, Ba Lan…), hay kiểu van lò xo nén 1 chiều thường đóng, có cò bóp phía trên, cò bóp cũng đồng thời là tay xách (bình của Trung Quốc, Nhật Bản…). Tại đây có chốt hãm kẹp chì bảo đảm chất lượng bình.

Trong bình và dưới van là ống nhựa cứng dẫn Cacbonic lỏng ra ngoài.

Ở trên cụm van có một van an toàn, van làm việc khi áp suất trong bình tăng quá mức quy định van sẽ xả khí ra ngoài đảm bảo an toàn.

Loa phun bằng kim loại hay cao su, nhựa cứng và được gắn với khớp nối bộ van qua một ống thép cứng hoặc ống xifong mềm. Bình thường được sơn màu đỏ (trừ bình của Ba Lan sơn màu trắng và bình loại CDE của Trung Quốc sơn màu đen). Trên thân bình có nhãn ghi đặc điểm của bình, cách sử dụng…

Khí CO2 được nén chặt trong bình với áp suất cao sẽ chuyển sang thể lỏng nên khi chữa cháy chỉ vặn van hay rút chốt bóp cò là khí CO2 sẽ phun ra dập tắt đám cháy.

Nguyên lý làm việc: tự phun.

Cơ chế chữa cháy (tác dụng) của CO2 là làm loãng nồng độ hơi chất cháy trong vùng cháy và bên cạnh đó nó còn có tác dụng làm lạnh do CO2 ở dạng lỏng khi bay hơi sẽ thu nhiệt.

2. Phạm vi sử dụng, bảo quản kiểm tra.

2.1. Phạm vi sử dụng.

Bình chữa cháy bằng Dioxit cacbon thường được dùng để dập các đám cháy thiết bị điện tử, đồ vật quý hoặc thực phẩm vì khi phun không lưu lại chất chữa cháy (CO2) trên vật cháy nên không làm hư hỏng thêm vật.

Bình loại này thích hợp cho các đám cháy buồng, phòng, hầm, nơi kín khuất gió, kém hiệu quả với đám cháy ngoài trời hay nơi thoáng gió vì CO2 khuyếch tán nhanh trong không khí.

Tuyệt số không dùng Bình CO2 để dập các đám cháy than hay kim loại nóng đỏ, vì:

CO2 + C = 2CO ; CO2 + M = MO + CO ; CO là khí độc và rất dễ nổ.

2.2. Bảo quản.

Để nơi dễ thấy, dễ lấy, nếu để ngoài nhà phải có mái che; tránh những nơi có ánh nắng, nhiệt bức xạ mạnh và nhiệt độ cao

Bình khí đã qua sử dụng hoặc hỏng hóc cần để riêng, tránh nhầm lẫn khi chữa cháy.

Khi bảo quản nhất thiết không để bình gần các thiết bị, máy móc sinh nhiệt. Khi di chuyển bình cần tránh va đập mạnh.

2.3. Kiểm tra

Phải thường xuyên kiểm tra bình, vặn lại các đai ốc, kiểm tra tránh đường vòi tắc,kẹt van.

Kiểm tra bằng quan sát và cân và so sánh với khối lượng ban đầu.

Trước mỗi lần nạp khí mới và sau 5 năm sử dụng, vỏ bình phải được kiểm tra áp suất thuỷ tĩnh.

Có thể kiểm tra bằng cách nhúng nước kiểm tra độ kín của bình.

Phải thường xuyên kiểm tra bình theo quy định của nhà sản xuất hoặc ít nhất 01 tháng/lần. Nếu trọng lượng Khí giảm qúa 20% thì phải đem nạp lại khí.

3. Sử dụng.

3.1. Cách sử dụng.

Khi có cháy xảy ra, di chuyển bình tới gần điểm cháy, giật chốt hãm.

Chọn đầu hướng ngọn lửa, hướng loa phun vào càng gần gôc lửa càng tốt.

Bóp (hay vặn) van để khí tự phun ra dập lửa.

3.2. Chú ý

Đọc hướng dẫn, nắm kỹ tính năng tác dụng của từng loại bình để bố trí dập các đám cháy cho phù hợp.

Khi phun phải tắt hẳn mới ngừng phun

Khi dập các đám cháy chất lỏng phải phun phủ lên bề mặt cháy, tránh phun xục xuống chất lỏng.

Khi phun tuỳ thuộc vào từng đám cháy mà chọn vị trí, khoảng cách đứng phun cho phù hợp.

Không nên sử dụng bình để dập các đám cháy ngoài trời. Nếu dùng, khi phun phải chọn đầu hướng gió.

Đề phòng bỏng lạnh. Chỉ được cầm vào phần nhựa, cao su trên vòi và loa phun.

Trước khi phun ở phòng kin, phải báo cho mọi người ra hết khỏi phòng, phải dự trù lối thoát ra sau khi phun.

Thường xuyên kiểm tra, bảo dưỡng, thay thế nếu thấy hỏng hóc các bộ phận của bình chữa cháy là việc mà bạn cần phải làm thường xuyên để đảm bảo có thể sử dụng được tốt nhất khi bỗng nhiên sự cố xảy ra. Khi di chuyển cần nhẹ nhàng. Tránh tiếp xúc trực tiếp với nhiệt độ cao, ảnh hưởng đến chất lượng khi sử dụng.